inci psikoloji

Pendik/İstanbul

Doğu Mahallesi Papatya Sokak Yurttan Apartmanı no:17 Dare: 2

0552 844 26 26

10.00 - 20.30

ALDATILMAK

Çiftler arasında sadakat oldukça önemli bir konudur. İlişkide istikrar ve açıklık kişilerin partnerlerinde aradığı özelliklerin başında gelir. Buna rağman aldatılmak çiftlerin oldukça sık karşılaştığı bir problemdir. Aldatmak; bağlanma gösterme konusunda önceden bir anlaşmaya sahip kişilerin, ilişki dışındaki kişilere yönelik duygusal, düşünsel ve davranışsal tutumlarının ilişkiyi tehdit edici boyutta yakınlık içermesi olarak tanımlanır. Çiftlerden biri tarafından üçüncü kişilerle gerçekleşmiş ilişkinin farkına varılması, bu çiftleri terapiye getiren tetikleyici faktörlerdendir. Araştırmalar kadınların sırasıyla ilgisizlik, aldatma ve alkol kullanımı; erkeklerin ise aldatma, cinsel sorun ve iletişim sorunu konularında yardım aldığını ortaya koyar. 

Aldatmanın Nedenleri

Aldatmanın nedenleri tek bir konuya bağlanamaz. Birden fazla etken birbirini tetikleyerek bireyleri aldatma eylemini gerçekleştirmeye yönlendirebilir. Yenilik, özgülük, cinsellik, heyecan, değerli hissetme gibi kavramlara duyulan ihtiyaçların yanında başka bir kişiyle yeni bir kendilik deneyimleme isteği, sahip olması imkansıza duyulan çekim, ilişki tatminsizliği ve stresle başa çıkma yöntemi olarak da çiftler birbirlerini aldatabilir. Bunların yanında yalnızca koşulların uygunluğu da bazen kişiyi aldatmaya yöneltmede yeterlidir. Diğer taraftan aldatmaya iten faktörlerin bir bölümü de aldatan kişinin düşük hayal kırıklığı toleransı ve zayıf dürtü kontrolü gibi ego zayıflıkları ile ilişkilidir. Son olarak kişilik bozukluğu sahibi olmak da aldatma nedenleri arasında gösterilebilir. 

Aldatmanın Etkileri

Aldatmak hem aldatan, hem aldatılan hem de bu kişilerin çevresini olumsuz olarak etkiler. Araştırma sonuçları kadınların %80’inin, erkeklerin ise %52’sinin partnerlerinin başkasına aşık olma düşüncesi karşısında kaygı düzeylerinin yükseldiğini ortaya koymuştur. Partnerin bir başka kişiyle cinsel ilişki kurduğu düşüncesinde ise bu oran kadınlarda %20, erkeklerde %48 olarak ifade edilmiştir. Aldatma ile karşılaştığında aldatılan kişi hayat amacı ile ilgili olumsuzluklara kapılabilir. Bu durumda kişide depresyon semptomları, ardından da travma sonrası stres bozukluğu semptomları ortaya çıkabilir. Aldatma sonrası kişi, bir ölüm olayının ardından yaşanan yas sürecine benzer bir süreç yaşar. Sırasıyla şok, inkar, çaresizlik ve mutsuzluk evreleri yaşanır. Kişiler hem kendilerine hem aldatıldıkları kişilere dair sahip oldukları inanç ve düşüncelerde olumsuzlaşır. Yetersizlik duygusu ve beğenilmeme hissleriyle boğuşabilirler. Bunun yanında güven, empati ve bağlılık duyguları azalır. Aldatılmak kadınlarda parterden uzaklaşma davranışlarını ortaya çıkarırken erkeklerde daha çok öfkeli ve zarar verici tepkilere sebebiyet verir. Aldatılmış olmak bireyleri hayal kırıklığı, kıskançlık, intikam alma isteği gibi duygulara sürüklerken travmaya da neden olabilmektedir. Aldatılan kişinin yanında çocuklar ve diğer aile bireyleri, arkadaşlar ve aldatma ile ilişkili kişiler de bu durumdan olumsuz etkilenir. Aldatan kişi ise karşılaşabileceği damgalama, yargılama ve utanç duyguları nedeniyle olumsuz etkilenecektir. Araştırmacılar, aldatmanın ilişkiler üzerinde hem psikolojik hem de sosyal açıdan bütünlüğü tahrip edici etkiye sahip olduğunu ifade eder. İlişkilerde aldatma bulunması durumunda çiftlerin daha az birlikte vakit geçirdiği, birliktelikten edindikleri keyif düzeyinin düştüğü, iletişimde kopukluklar yaşandığı, karşılıklı saygının azaldığı, aralarındaki güven ilişkisinin bozulduğu ve sonucunda ayrılık ve boşanmanın gerçekleşebildiği vurgulanmaktadır. 

Kaynakça

Er, K., Bal, F. ve Faraji, H. (2020). “Aldatma Eğilimi Sebepleri Ölçeği”, International Journal of Disciplines Economics & Administrative Scienves Studies, Vol:6, Issue:22 ; pp:596-608

Kaya Cicerali, L. ve Büyük, A. (2021). Evli bireylerin aldatma eğilimi ile büyüklenmeci narsisistik kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. OPUS– Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18(42), 5230-5249.

Psikolog Elif Betül YÜCEL