Narsisizm, bireylerin özel iltifatlar duymadığında veya yoğun hayranlık göremediklerinde hayal kırıklığı hissettikleri ve empati eksikliği yaşadıkları bir zihinsel durumdur. Kendilerini aşırı önemli ve değerli hissettiklerinden dolayı kişiler, günlük hayatlarında sosyal ve yakın ilişkilerinde çeşitli sorunlarla karşı karşıya kalabilir. Narsisizm temelinde düşük ve savunmasız öz benlik saygısı yatmaktadır.
Narsisizm Semptomları Nelerdir?
Narsisizm görülen bireyler eleştiriye kapalı ve savunmasızlardır. Semptomları ve belirtileri her bireyde farklılık gösterebilir. Başlıca belirtileri ve semptomları şunlardır:
- Abartılı öz değer duygusuna sahip olmak
- Sürekli ilgiye ve hayranlığa ihtiyaç duymak
- Popüler olma beklentisi ve çabası
- Başarıları, yetenekleri ve planları abartmak
- Kendilerine en uygun olacak mükemmel eş arayışına girmek
- Başarıya, güce ve güzelliğe duyulan ölçüsüz ilgi
- Diğer insanlardan üstün olma düşüncesi
- Aşağılama ve küçümseme içeren davranışlar ve sözler
- İstediklerini her şekilde elde etme düşüncesi
- Duyguları tanımada eksiklik
- Yoğun olarak kıskanılma duygusu
- Kibirli davranışlar ve sözler
- Her şeyin en iyisine sahip olma düşüncesi (ev, eş, iş, araba vb.)
Narsisizm; bireylerin kendilerine istenildiği gibi davranılmadığında, yoğun öfke ve kolayca hafife alınmış hissederek, ilişkilerinde pürüzler meydana çıkmasına sebep olabilir. Duygu ve davranışlarını düzenlemede zorluk çekerler, stresle başa çıkamazlar ve değişikliklere uyum sağlayamazlar. Narsisizm görülen bireyler; aynı zamanda gizli olarak güvensizlik, utangaçlık, kırılganlık ve aşağılık duyguları hissetmektedir.
Narsisizm Risk Faktörleri ve Sebepleri Nelerdir?
Narsisizme neden olan sebepler kesin olarak bilinmemektedir. Uzmanlar tarafından yapılan bazı araştırmalar, biyolojik ve genetik faktörlerin yanı sıra nörobiyolojinin de narsisizm sebepleri arasında yer aldığını ortaya koymaktadır. Genellikle gençlikte ve erken yetişkinlikte başlayan narsisizmin başlıca risk faktörleri ve sebepleri şunlardır:
- Çevresel faktörler (aşırı korumacı veya ihmalkâr ebeveynler)
- Aşırı hayranlık duyan veya aşırı eleştiri yapan ebeveyn tarzı
- Genetik faktörler
- Nörobiyolojik sebepler
Narsisizm Komplikasyonları Nelerdir?
Narsisim komplikasyonları ve bu kişilik bozukluğuna sahip bireylerde ortaya çıkan bazı durumlar şunlardır:
- Aile ve yakın ilişkilerde sorunlar
- Meslek ve eğitim alanında yaşanılan sorunlar
- Depresyon ve anksiyete gibi diğer psikolojik rahatsızlıklar
- Ağrı, mide bulantısı ve baş dönmesi gibi fiziksel rahatsızlıklar
- Alkol ve madde bağımlılığı
- İntihar düşüncesi ve teşebbüsü
Narsisizm Nasıl Önlenebilir?
Yakın ilişkiler kurma, özgüven geliştirme ve duygudurumda yaşanılan dengesizlikler için terapi seanslarına katılabilirsiniz. Ailenizle veya arkadaşlarınızla çift terapisi alabilirsiniz ve ebeveynlik derslerine de katılabilirsiniz. Belirti ve semptomlarını yaşıyorsanız en kısa zamanda bir uzmana danışmanız tavsiye edilmektedir.
Narsisizmin Teşhisi ve Tedavi Süreci Nasıl İşler?
Narsisizm, uzmanlar tarafından yapılan fiziksel muayene, psikolojik değerlendirmeler ve anketler sonucunda teşhis edilir. Ayrıca, zihinsel bozuklukların tanıları ve istatistikleri de narsisizm teşhisi sırasında aktif olarak görev alırlar. Narsisizm genellikle psikoterapi yoluyla tedavi edilmektedir. Narsisime yönelik yapılan psikoterapinin olumlu etkileri şunlardır:
- Aile ve yakın ilişkiler kurmayı öğrenmek
- Diğer bireylerle ölçüsüz rekabet etmemek
- Küçümseyici davranışlarda ve sözlerde bulunmamak
- Sorumluluk ve hatayı kabul etmek
- İnsanları olduğu gibi kabullenmek
- Eleştiriye açık olmak
- Başarısızlığa tahammül etmek
- Duygudurumda denge kurmak
- Özgüven artışı
- İdeal hedefler ve koşullar belirlemek
Psikoterapi sürecinin uzunluğu her bireyde farklılık gösterebilir. Uzmanınızın tavsiyesi üzerine aile bireyleriniz veya arkadaşlarınız da terapinize katılabilir. Narsisizme yönelik ilaç tedavisi bulunmamaktadır. Ancak, narsisizmle birlikte oluşan depresyon, anksiyete ve diğer psikolojik durumlar için uzmanınız gerekli gördüğünde sizi ilaç tedavisine başlatabilir. Terapi, hedeflerinize ulaşmanıza ve hayat kalitenizi arttırmaya yönelik size iyi gelebilir. Pendik Psikolog muayenesi alarak hayatınızda zorluk çıkaran rahatsızlıkları uzmanınız yardımıyla iyileştirebilirsiniz.
